Rekenen groep 4

Hier een overzicht van de belangrijkste strategieën bij het rekenen in groep 4. Handig om even te kijken hoe sommen uitgerekend moeten worden zodat dit op school en thuis op een zelfde manier gebeurt. In de verschillende rekenmethoden van scholen… Lees verder →

UPDATE NOVEMBER 2014: Nu zijn deze opgaven ook online te oefenen en met werkbladen op www.redactiesommen.nl !!!!!!!!!!

Wanneer een meester of juf het met u als ouder heeft over het rekenniveau van uw kind, dan gaat het vaak al snel over de score bij de Cito-toets. Niet alleen in groep 8 maar ook in andere groepen worden deze toetsen afgenomen om het niveau van uw kind goed te bepalen. Deze toetsen bestaan bijna in zijn geheel uit verhaaltjessommen. Wat best vreemd is dat in rekenmethodes die op school worden gebruikt meestal niet zo veel van deze verhaaltjessommen worden aangeboden. Het kan dus geen kwaad om met kinderen deze verhaaltjessommen ofwel redactiesommen eens extra te oefenen. Verhaaltjessommen zijn namelijk voor voor zwakke rekenaars een behoorlijk probleem. Ze kunnen een eenvoudige som wel oplossen maar wanneer deze som in een verhaaltje wordt aangeboden lukt het niet meer.

Op internet is veel gratis oefenmateriaal te vinden, maar deze verhaaltjessommen vind je nauwelijks. Er wordt genoeg materiaal verkocht, zowel in boekvorm als online te oefenen. Vreemd genoeg lijken de makers hiervan vaak niet in staat om het juiste niveau teksten te schrijven (de opgaven op www.citotoets-oefenen.nl bijvoorbeeld) of om sommen op het juiste niveau te verwerken.

Op de website aandachtvoorrekenen.nl worden boekjes verkocht waar veel verhaaltjessommen in staan. Er worden steeds een aantal bladen met sommen aangeboden, hierna worden dezelfde sommen aangeboden in verhaalvorm. Lees verder →

In groep 4 is het begrip van de positiewaarde van getallen een voorwaarde om de stof van de sommen tot 100 zich eigen te maken. In dit artikel uitleg over dit onderdeel en tips om problemen te voorkomen/verhelpen.

In het getal 34 is het voor ons vrij logisch dat het getal een waarde van 30 heeft en het getal 4 een waarde van 4. Voor kinderen is dit helemaal niet logisch. Op school wordt vaak MAB-materiaal gebruikt om kinderen dit te laten zien. De 3 betekend 3 staven van 10 en de 4 zijn 4 lossen. Hoewel kinderen dit soms wel kunnen vertellen is begrijpen iets anders. Daar is bij sommige kinderen veel oefening voor nodig.

Als u bij uw kind wilt testen of dit begrip al wel goed zit (zou in oktober/november van een schooljaar toch echt wel zo moeten zijn) vraagt u allereerst wat die 3 in 34 eigenlijk betekend. die betekend geen 3 maar 30. Wanneer kinderen dit niet weten is het aardig om uit te leggen dat er eigenlijk 30 – 3 zou moeten staan maar dat we met elkaar hebben afgesproken de nullen maar weg te laten omdat anders de getallen zo lang worden. Het blijft voor kinderen namelijk toch een vreemd verhaal dat die 3 eerst gewoon 3 betekend en vervolgens als er een getal achteraankomt ineens 30 voorstelt, 3 tientallen.

Lees verder →

Splitsen is een oefening die voor sommige kinderen te weinig geoefend wordt tijdens de rekenlessen op school. Het is daarom een erg goede oefening voor thuis en tijdens de remedial teaching. In dit artikel schrijf ik wanneer splitsoefeningen kunnen helpen en waar u op moet letten.

Bij splitsen worden steeds hetzelfde getal in twee andere getallen opgedeeld. Het is de bedoeling om alle combinaties te zoeken. In rekenmethodes ziet dit er uit zoals het bovenstaande plaatje. Het gaat vooral om de getallen tot 10. De meeste kinderen hebben voornamelijk moeite met het splitsen van de getallen 6 t/m 9. Wanneer kinderen dit nog erg lastig vinden is het handig om blokjes of andere willekeurige voorwerpen te gebruiken om de verdelingen te maken.

Waarom is het splitsen zo’n belangrijke oefening? Omdat kinderen die dit vaak gedaan hebben de getallen die ‘bij elkaar horen’ uit het hoofd weten. Bijvoorbeeld de getallen 3, 6 en 9. Ze weten uit het hoofd dat je 9 kunt verdelen over 3 en 6. Wat je kinderen hier heel duidelijk bij moeten vertellen is wat ze met deze informatie kunnen! Namelijk 4 sommen weten zonder ze uit te hoeven rekenen:

– 3 + 6 = 9

– 6 + 3 = 9

– 9 – 3 = 6

– 9 – 6 = 3

Splitsen is dus de ideale oefening om Lees verder →

Als kinderen moeite hebben met schoolwerk voelt het niet altijd goed om ze thuis ook nog eens op te zadelen met een portie oefenwerk. Het is per kind verschillend hoe hij of zij hierop reageert maar ik denk dat veel ouders dit probleem herkennen. Wat is verstandig? Wel thuis oefenen met rekenen wat misschien wel vaak tot ruzie leidt of het leren bij school houden?

Zoals ik al heb opgemerkt is er hierin een groot verschil tussen kinderen. Er zijn kinderen die graag thuis geholpen worden om op school de lesstof bij te kunnen houden. Dan is de oplossing nogal eenvoudig. Lekker aan het oefenen. Er staan genoeg tips op deze site.

Als kinderen aangeven het erg vervelend te vinden wordt het moeilijker. Je wilt ook niet dat ze teveel weerzin tegen het rekenwerk krijgen. Mijn advies is om er voor deze kinderen zoveel mogelijk iets leuks van te maken. Zorg dat er als er geoefend wordt iets leuks tegenover staat. Maak er iets gezelligs van en beloon als het oefenen er weer op zit.

Hier is echter niet alles mee gezegd. Soms zit het bij kinderen zo hoog dat zelfs een beloning hen niet kan motiveren. Mijn advies is dan om de lengte van het oefenen echt sterk te beperken. 5 tot 10 minuten per dag bijvoorbeeld. Daarnaast kunnen spelletjes een uitkomst zijn. Voor alle kinderen is rekenen oefenen met een spel overigens een erg goede manier om te oefenen zonder tegenzin. Hier enkele erg geschikte spelletjes voor groep 4 die zo te bestellen zijn:

Lees verder →

Sommen waarbij de uitkomst niet boven de 10 uitkomt zijn erg belangrijk in groep 4. Daarom in dit artikel extra aandacht voor deze sommen. Denk niet te snel dat een kind deze sommen wel beheerst. Het is in groep 4 namelijk van groot belang dat kinderen deze  erg snel kunnen oplossen. Dit is nodig omdat deze sommen bij het rekenen tot 100 snel opgelost moeten kunnen worden om de grotere som uit te rekenen.

Het is voldoende als kinderen deze sommen binnen 4 seconden kunnen uitrekenen. Daarbij is het opletten geblazen dat dit niet op de vingers gebeurt of dat er teveel in het hoofd wordt doorgeteld. Het is de bedoeling dat kinderen deze opgaven uit het hoofd weten of dat ze een handige strategie gebruiken. Sommen die je uit het hoofd kent, kun je weer vergeten maar een strategie wordt een gewoonte waar kinderen erg veel gemak van kunnen hebben. Belangrijk dus om die strategieën aan te leren. Hier volgen er verschillende:

Gebruik maken van de 5-structuur

Dit begint met het oplossen van de sommen op de handen of op een rekenrek. Daar zijn 5 witte en 5 rode kralen te zien. Kinderen maken vaak al snel gebruik van deze structuur bij het tellen. Ze tellen bij acht kralen de vijf rode in één keer als 5 en tellen dan verder 6,7, 8. De som 5 + 3 levert dan ook meestal geen problemen op omdat 5 en 3 al een bekend beeld is op het rekenrek. Bij bijvoorbeeld de som 4 + 3 kunnen kinderen hier ook gebruik van maken. 4 + 1 = 5 en dan nog 5 + 2 = 7.

Eén meer of één minder

Wanneer de som 2 + 7 een probleem oplevert kan teruggegrepen worden naar Lees verder →

Deze sommen zijn de basis voor het rekenen met grotere getallen. Er zijn nogal eens kinderen die deze sommen niet op de goede manier hebben leren oplossen. Daardoor ontstaan gegarandeerd problemen. Als u uw kind verder wilt helpen is het dus een goed idee om te controleren of uw kind deze sommen oplost zoals beschreven in dit artikel.

Er zijn kinderen die erg handig zijn in het doortellen. Zelfs 7 + 8 kunnen ze redelijk vlot oplossen door vliegensvlug, desnoods met vingers en tenen, door te tellen. De leerkracht ziet geen tekortkomingen want het tempo is goed. Wanneer deze kinderen straks 7 + 8 moeten uitrekenen als tussenstap van een grotere som vallen ze door de mand, want onthouden waar ze mee bezig waren en ondertussen doortellen is te moeilijk.

Hoe dan wel? Het is de bedoeling dat het 2e getal zodanig opgesplitst wordt dat eerst wordt aangevuld tot 10 en dan verder. 7 + 8 wordt dan als volgt opgelost. 7 + 3 = 10, 10 + 5 = 15. 6 + 7 wordt opgelost als 6 + 4 = 10, 10 + 3 = 13. Bij de minsommen op dezelfde manier. 14 – 8 wordt opgelost als 14 – 4 en 10 – 4. Natuurlijk zijn er andere manieren, maar als basis moeten kinderen dit beheersen. De volgende stappen zijn te maken om dit aan te leren:

1. Vooraf moeten de splitsingen van de getallen tot 10 goed in het hoofd zitten. Op de pagina online oefenen staat een spelletje met de titel ‘splitsen’ waarmee dit geoefend kan worden.

2. Op een getallenlijn. Op de getallenlijn wordt met bogen eerst aangevuld tot 10 en dan de rest erbij geteld zoals op onderstaande afbeelding.

3. Uitschrijven. Kinderen schrijven de denkstappen voluit. 5 + 8 = || 5 + 5 = 10 || 10 + 3 = 13. Lees verder →

‘

Er zijn nogal wat kinderen in groep 4 die vastlopen op de sommen tot 100. Wanneer u goed let op de stap waar het fout gaat een daarmee gaat oefenen is het probleem vaak snel opgelost!

Er zijn 2 niveaus te onderscheiden. Niveau 2 pas gaan oefenen als niveau 1 beheerst wordt!

niveau1 = zonder tientalpassering dus bijvoorbeeld: 22 + 43 of 82 – 21.

niveau 2 = met tientalpassering dus bijvoorbeeld: 22 + 49 of 82 – 15.

Kinderen moeten de volgende dingen beheersen voordat er daadwerkelijk met de sommen zelf geoefend kan gaan worden:

x Volgorde van de tientallen moet goed worden beheerst. Controleren door vragen als: Wat komt er precies 1 getal voor de 80? Welk tiental komt er na de 60?

x Tellen met sprongen van 10: 22 – 32 – 42 – 52 en terug 98 – 88 – 78.

x De sprong over het tiental moet goed worden beheerst(zie artikel ‘over het tiental’). 48 + 5 wordt opgelost als 48 + 2 = 50 , 50 + 3 = 53.

Wanneer een kind dit kan is het logisch om met de plussommen van niveau1 te beginnen. Het lijkt logisch om de volgende strategie aan te leren: Lees verder →

Heel eenvoudig. De tafels moet je ‘stampen’. Gewoon uit je hoofd leren. Niets is minder waar. In dit artikel een paar tips die uw kind heel veel ellende kunnen besparen!

In de eerste plaats zou u eens 100 sommen in uw hoofd moeten krijgen waarvan u de betekenis niet begrijpt. 4 % 6 = 78, 8 % 9 = 45. Ik kan u verzekeren dat u dit ontzettend veel moeite gaat kosten. In rekenmethodes wordt dan ook niet voor niets eerst de basis van het vermenigvuldigen uitgelegd voor de tafels worden geautomatiseerd. Dit verloopt in de volgende stappen.

1. Concreet materiaal. Kinderen krijgen met bijvoorbeeld blokjes 5 groepjes van 4 blokjes te zien. Ze moeten er een som bij bedenken. De meeste kinderen komen dan op 4 + 4 + 4 + 4 + 4 = 20. Er wordt dan uitgelegd dat je ook snel 5 groepjes van 4 kunt opschrijven als som; 5 x 4 = 20. Het keerteken kan in dit stadium makkelijk benoemd worden als groepjes van. Er wordt nu geoefend met het omzetten van een aantal groepjes met blokjes naar een som en van een som een aantal groepjes leggen.

2. De vorige stap wordt iets moeilijker gemaakt door de groepjes als tekeningetje aan te bieden op papier. Er staan 3 groepjes met 5 olifanten op papier en van kinderen wordt gevraagd hier de keersom bij te zoeken. Kinderen voorhouden dat X groepjes van betekend kan verhelderend werken! Ook maken kinderen van een keersom een tekeningetje.

3. Kinderen begrijpen nu de keersommen en kunnen tafels uit het hoofd gaan leren.

Een goed idee dus om eerst even te peilen of uw kind de keersom al begrijpt alvorens de tafels te gaan ‘stampen’.

Het volgende waar ik uw aandacht voor wil vragen is het feit dat u de tafels niet allemaal uit uw hoofd kent. Ga maar eens Lees verder →